Çiyan

Çiyan İlaçlama Hizmeti

Araştırmalara göre 2000'e yakın türü olduğu bilinen ve etçil olan çıyanlar kışları genellikle karanlık, nemli ve tenha yerlerde saklanırlar. İlkbahar ve yaz aylarında yumurtalarını nemli toprağın, oyukların içine bırakırlar.

Bazı anne çıyanlar yumurtaları korur ve yavrulara bir süre bakar. Tek yumurtlamada onlarca yumurta çıkarabilirler. Doğan yavrular erginlere benzerse de halka sayıları daha azdır. Her deri değiştirmede halka sayıları artarak büyürler.

Ormanlık bölgelerde, seralarda, bahçelerde, çürük yaprak ve saksılar altında bol rastlanan 2-3 cm boyundaki Lithobius cinsinin yumurtadan çıkan yavrularında 7 segment (halka) bulunur.

Çıyanlar gece ayakkabı, çadır, çaydanlık ve su testilerine girerler. Gece faaliyete geçerek; hamam böceği, yaprak biti, kitap böceği, sümüklü böcek, toprak solucanı ve hatta küçük kertenkele ve fareleri zehir çengelleriyle ısırarak felce uğratır ve yerler.

Daha çok fare ve fare gibi küçük memeli hayvanlara saldıran çıyanlar, bu canlıları yaklaşık 30 saniye içinde öldürebilirler.

Mutfakta, lavabo yakınlarında, duvar ve bodrumlarda bol rastladığımız, kıl gibi ince antenli ve uzun bacaklı ev çıyanı; hamam böceği, örümcek ve böcekleri avlarlar.

Çoğunun zehiri insanlar için önemsiz sayılabilecek derecede olsa da, ısırığı yanma yapar.

Tropik bölgelere gidildikçe boy ve zehirleri artar. 15 cm boyundaki "Bermuda çıyanı" ısırdığı insanı birkaç gün ateşler içinde bırakır. Güney Amerika ve Hindistan’da bol rastlanan 26,5 santimetrelik dev çıyanın zehiri insanı öldürebilir. Bu nedenle çok iri olanlarından her ihtimale karşı uzak durmakta fayda vardır.

Çıyan İle Mücadele Yöntemleri

Etçil olan çıyanlar ile mücadele için birçok yöntem vardır. Doğal yöntemler kullanılabildiği gibi kimyasal mücadele de yapılmaktadır.

Doğal yöntemlerden biri, diğer haşere ve zararlılarla beslenen çıyanların yemeklerini yaşam alanlarından uzak tutmaktır.

Çıyanlar rutubete bayılır, bu yüzden de rutubetin yüksek olduğu dönemlerde daha çok ortaya çıkarlar. Küçük böcekleri yiyerek beslenirler.

Eğer evde çıyan görüldüyse mutlaka başka küçük böcekler de vardır. Bu durumda bu küçük böcekleri yok etmek çıyanları da uzak tutacaktır.

Yiyecek bir şey bulamayacak çıyan doğal olarak yaşamak için alanı terk edecektir.

Birçok haşere gibi çıyanlar da nemli ortamları severler. Bu yüzden evinizi her zaman kuru tutmalı, tezgâh üstlerini ve su giderlerinin çevresini ıslak bırakmamalı, su kaçıran bozuk muslukları onarmak gerekir.

Bahçedeki odunlar, çalılar, yaprak öbekleri çıyanların diplerine veya aralarına saklanmasını sağlayan bölümlerdir. Burada bulunan odun ve çalılar uzun süre orada kalmadan yer değiştirmeli ya da kontrol edilip tekrar düzenlenmelidir.

Yemeklerde kullanılan acıbiber çıyanların sevmediği bir gıdadır. Kokusundan hoşlanmadıkları gibi kendisinden de hoşlanmazlar. Girebilecekleri ya da saklanabilecekleri yerlere toz şeklinde dağıtarak bekletilebilir.

Evlerde duvar ve yerlerdeki çatlakların arasına yerleşmeyi severler. Şayet yaşam alanında bu tip çatlaklar varsa o çatlaklar kapatılmalıdır.

Rutubetli yerleri mümkün olduğunca havalandırmalı, güneşli havalarda bundan bol bol istifade edilmelidir.